Pakiet tarczycowy rozszerzony (TSH, FT3, FT4, ATPO, ATG, TRAB) to panel badań tarczycy, pozwalający zbadać zarówno poziom hormonów (TSH, fT3 i fT4) oraz przeciwciał tarczycowych w jednym pobraniu. Pozwala to na wykrycie zaburzeń tarczycy wynikających z nadczynności lub niedoczynności tego narządu, jak również choroby Hashimoto czy choroby Gravesa-Basedowa – chorób o podłożu autoimmunologicznym.

W pakiecie tarczycowym rozszerzonym znajdują się następujące badania:

• TSH – hormon przysadki mózgowej, sterujący pracą szeregu gruczołów dokrewnych, w tym tarczycy. Jest podstawowym badaniem oceniającym czynność tarczycy
• fT4 – oznaczenie aktywnej, wolnej tyroksyny – głównego hormonu produkowanego przez tarczycę
• fT3 – oznaczenie aktywnej i wolnej trójjodotyroniny
• anty-TPO – przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej – badanie oznacza poziom przeciwciał, które są produkowane w organizmie osoby chorej i skierowane przeciwko własnej tarczycy. Przeciwciała anty-TPO bywają pierwszym parametrem, który jest zaburzony w chorobie Hashimoto, pozostałe testy – TSH, hormony tarczycy – mogą mieć poziom prawidłowy. Poziom tych przeciwciał jest dobrym markerem chorób autoimmunologicznych tarczycy. Jest podwyższony w prawie każdym przypadku choroby Hashimoto i w większości przypadków choroby Graves-Basedowa
• anty-TG – przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie – białku, które produkuje tarczyca. Jest wykorzystywany w diagnostyce autoimmunologicznych chorób tarczycy oraz monitorowaniu pacjentów leczonych z powodu nowotworów tego narządu
• TRAB – przeciwciała przeciwko receptorowi TSH – charakterystyczne dla choroby Graves-Basedowa, przydatne w różnicowaniu tej choroby od choroby Hashimoto (w stadium nadczynności tarczycy).

Wskazaniem do wykonania tego panelu tarczycowego jest istnienie objawów wskazujących na chorobę tarczycy (nadczynność lub niedoczynność), zwłaszcza z komponentą autoimmunologiczną. Częstość występowania tych chorób w populacji rośnie, część pacjentów cierpi na subkliniczne (bezobjawowe) postacie tych chorób. W tej sytuacji wykonanie badań laboratoryjnych jest jedyną szansą na postawienie diagnozy.

Badania laboratoryjne tarczycy wraz z przeciwciałami wykonuje się również u kobiet w wieku prokreacyjnym, jeśli występują problemy z zajściem w ciążę lub donoszeniem ciąży. Przeciwciała anty-TPO oraz anty-TG mają niekorzystny wpływ na prokreację. Badania wykonane u kobiet z nawykowymi poronieniami w wywiadzie wskazują, iż dodatnie aTPO to czynnik niekorzystny dla donoszenia zdrowej ciąży.

Badania funkcji tarczycy wykonujemy rano, na czczo. TSH jest hormonem wydzielanym pulsacyjnie, wykonywanie tego badania w innych – niż poranne – godzinach jest błędem i takich wyników nie można uważać za podstawę do postawienia diagnozy lub monitorowania leczenia.

Ważne jest, aby pacjent przyszedł na badanie tarczycy przed porannym przyjęciem leków, w tym suplementów diety. Niektóre suplementy – np. biotyna – powinny być odstawione na 48 godzin przed badaniem. Pora przyjęcia porannej porcji leków na receptę w dniu badań tarczycowych powinna być uzgodniona z lekarzem.