Aminotransferaza asparaginianowa

Badanie AST polega na ocenie poziomu aminotransferazy asparaginianowej we krwi. Jest jednym z testów czynnościowych wątroby, czyli tzw. prób wątrobowych. Badanie AST jest wykorzystywane w diagnostyce chorób i uszkodzeń wątroby.

Aminotransferaza asparaginianowa jest enzymem występującym w cytoplazmie i mitochondriach komórek wątrobowych, w komórkach mięśniowych, trzustkowych, kanalików nerkowych i erytrocytach. Zróżnicowane występowania aminotransferazy asparaginianowej (AST) czyni ją narządowo niespecyficzną, wskazującą na intensywność procesów przemiany białek. Podwyższoną aktywność aminotransferazy asparaginianowej (AST) obserwuje się w chorobach wątroby (zapaleniach wątroby niezależnie od etiologii), martwicy mięśnia serca (zawał, zapalenie, niewydolność krążenia), uszkodzeniu mięśni szkieletowych (urazy, rabdomioliza w przebiegu zatruć i stosowaniu niektórych leków – np. statyn), mononukleozie zakaźnej, hemolizie, zawale nerki, hipoksji, zapaleniu trzustki, rzucawce, uszkodzeniu mózgu, nowotworach.

Oznaczanie aminotransferazy asparaginianowej (AST) ma przede wszystkim znaczenie w diagnostyce laboratoryjnej chorób wątroby, takich jak wirusowe i toksyczne uszkodzenie wątroby, żółtaczka zastoinowa, marskość, przerzuty nowotworowe. Kiedy tkanka wątroby dotknięta jest przez proces chorobowy lub uraz wówczas komórki ulegają rozpadowi. Aminotransferaza asparaginianowa (AST) zostaje uwolniona do krążenia, a jej aktywność w surowicy krwi wzrasta. Podwyższona aktywność aminotransferazy asparaginianowej (AST) występuje również w zawale mięśnia sercowego oraz w chorobach mięśni szkieletowych.

Badanie AST (aminotransferazy asparaginianowej) często jest zlecane razem z badaniem ALT (aminotransferazy alaninowej) – oba testy są szczególnie istotne w diagnostyce chorób i uszkodzeń wątroby, zalicza się je do tzw. panelu wątrobowego.

Wskazaniem do wykonania badania aminotransferazy asparaginianowej (AST) są objawy, które mogą wskazywać na chorobę wątroby. Należą do nich osłabienie, brak apetytu, żółtaczka, nudności, bóle brzucha, wymioty, ciemny mocz, odbarwiony stolec, świąd skóry.

Lekarz może zlecić oznaczenie poziomu aminotransferazy asparaginianowej (AST) (samodzielnie lub z innymi badaniami) także osobom, które:

• przyjmują leki mogące uszkodzić wątrobę,
• nadużywają alkoholu,
• wskazały na przypadki chorób wątroby wśród bliskich,
• są szczególnie narażone na ryzyko zakażenia wirusem zapalenia wątroby,
• mają nadwagę i/lub cukrzycę.

Badanie aminotransferazy asparaginianowej (AST) wykonuje się też, by wykluczyć choroby wątroby u osób, które mają mało nasilone, niespecyficzne objawy. U osób ze zdiagnozowaną chorobą wątroby okresowe oznaczanie poziomu AST pozwala na monitorowanie skuteczności leczenia.